Hanuman Bahuk was composed by Goswami Tulsidas around Vikram Samvat 1664. This was the time when he suffered severe arthritis pain in his arms and his entire body began to ache due to boils. To reduce the pain, medicines, instruments, mantras and many tricks etc. were used, but instead of decreasing, the disease kept increasing day by day. Frustrated by unbearable suffering, Goswami Tulsidas Ji ultimately worshiped Hanuman Ji through Hanuman Bahuk to seek relief. All his sufferings were destroyed by the immense compassion of Anjani Kumar (Lord Hanuman). This is the same famous Hanuman Bahuk in english consisting of forty-four verses.
Hanuman Bahuk Lyrics in English
Chappay
Sindhu-taran, Siya-soch-haran, Ravi-balbaran-tanu.
Bhuj bisaal, moorati karaal kaalhuko kaal janu.
Gahan-dahan-nirdahan-Lank nishank, bank-bhuv.
Jatudhaan-balvaan-maan-mad-davan pavansuv.
Kah Tulsidas, sevat sulabh, sevak hit santat nikat.
Gun ganat, namat, sumirat, japat, saman sakal-sankat-bikat. (1)
Swarna-sail-sankas koti-ravi-tarun-tej-ghan.
Ur bisaal, bhujdand chand nakh vajra vajratan.
Ping nayan, bhrukuti karaal rasna dasan-aanan.
Kapis kes, karakas langoor, khal-dal-bal bhaanan.
Kah Tulsidas, bas jasu ur Marutsut moorati bikat.
Santap paap tehi purush pahi sapnehu nahi aavat nikat. (2)
Jhoolna
Panchmukh-chamukh-bhrigumukhya bhat-asur sur,
Sarv-sar-samar samrath suro.
Bankuro veer virudit virudavali,
Ved bandi badat paijpooro.
Jaasu gun-gaath Raghunath kah, jasu bal,
Bipul-jal-bharit jag-jaladhi jhuro.
Duvan-dal-damanko kaun Tulsis hai,
Pavanko poot rajpoot rooro. (3)
Ghanakshari
Bhanuso padhan Hanuman gaye, Bhanu man-
Anumani sisukeli kiyo pherfar so.
Pachhile pagani gam gagan magan-man,
Kramko na bhram, kapi balak-vihar so.
Kautuk biloki lokpaal Hari Har Bidhi
Lochanani chakaachoundhi chittani khabaar so.
Bal kaidhoon veerras, dheeraj kai, saahas kai,
Tulsi sareer dhare sabniko saar so. (4)
Bharatme Parathke rathketu Kapiraj,
Gaajyo suni Kururaj dal halbal bho.
Kahyo Dron Bhishma Sameersut Mahaveer,
Veer-ras-bari-nidhi jake bal jal bho.
Baanar subhay balakeli bhumi bhanu lagi,
Falang phalanghunte ghaathi nabhtal bho.
Naai-naai maath jori-jori haath jodha johain,
Hanuman dekhe Jagjeevan ko phal bho. (5)
Gopad payodhi kari Holika jyon laai Lanka,
Nipat nisank parpur galbal bho.
Dron-so pahar liyo khyal hi ukhaari kar,
Kanduk-jyon kapi khel bel kaiso phal bho.
Sankatsamaaj asamanjas bho Ramraj,
Kaaj jug-pooganiko kartal pal bho.
Saahasi samath Tulsi ko naah jakei baanh,
Lokpaal paalanko fir thir thal bho. (6)
Kamathki peethi jake godaniki gaaden mano
Naapke bhaajan bhari jalnidhi-jal bho.
Jatudhan-dawan paraavanko durg bhayo,
Maha-meenvaas timi tomniko thal bho.
Kumbhkarn-Ravan-payod-naad-eendhanko
Tulsi pratap jako prabal anal bho.
Bhishma kahat mere anumaan Hanuman-
Sarikho trikaal na trilok mahabal bho. (7)
Doot Ramraayko sapoot poot paunko, tu
Anjaniko nandan prataap bhoori bhaanu so.
Siy-soch-saman, durit-dosh-daman,
Saran aaye avan, Lakhanpriya praan so.
Dasmukh dusah daridr daribeko bhayo,
Prakat tilok ok Tulsi nidhaan so.
Gyaan-gunvaan balvaan seva saavdhaan,
Saheb sujan ur aanu Hanuman so. (8)
Davan-duvan-dal bhuvan-vidit bal,
Bed jas gaavat bibudh bandichhor ko.
Paap-taap-timir tuhin-vighatan patu,
Sevak-saroruh sukhad bhaanu bhorko.
Lok-parlokten bisok sapne na shok,
Tulsike hiye hai bharoso ek orko.
Ramko dulaaro daas, Bamdevko nivaas,
Naam kali-kaamtaru Kesarikisorko. (9)
Mahabal-seem, mahabheem, mahabaanit,
Mahabeer bidit barayo Raghubeerko.
Kulis-kathortanu jorparai ror ran,
Karuna-kalit man dharmik dheerko.
Durjanko kaalso karaal paal sajjanko,
Sumire haranhaar Tulsiki peerko.
Siy-sukhdayak dulaaro Raghunayak ko,
Sevak sahayak hai saahasi Sameerko. (10)
Rachibeko bidhi jaise, paalibeko Hari, Har
Meech maaribeko, jyaibeko sudhapaan bho.
Dharibeko dharni, tarani tam dalibeko,
Sokhibe krisanu, poshibeko him-bhanu bho.
Khal-dukh-doshibeko, jan-paritoshibeko,
Maangibo maleenta ko modak sudaan bho.
Aaratki aarti nivaribeko tihun pur,
Tulsiko saheb hathilo Hanuman bho. (11)
Sevak syokai jaani Jankis maanai kaani,
Saanukool soolpani navai naath naank ko.
Devi dev danav dayaavane hwai jorain haath,
Bapure baraak kaha aur raja raank ko.
Jaagat sovat baithe bagat binod mod,
Taakai jo anarth so samarth ek aank ko.
Sab din rooro parai pooro jahaan-tahaan taahi,
Jaake hai bharoso hiye Hanuman haank ko. (12)
Saanug sagauri saanukool soolpani taahi,
Lokpal sakal Lakhan Ram Janaki.
Lok parlok ko bisok so tilok taahi,
Tulsi tamai kaha kaahu beer aanki.
Kesari-kisore bandichhor ke nevaje sab,
Keerati bimal kapi karunanidhaan ki.
Balak-jyon palihain kripalu muni siddh taako,
Jaake hiye hulasit haank Hanuman ki. (13)
Karuna nidhaan, balbuddhi ke nidhaan, mod-
Mahimanidhaan, gun-gyan ke nidhaan hau.
Bamdev-roop, bhoop Ram ke snehi, naam
Let-det arth dharm kaam nirbaan hau.
Aapne prabhav, Sitanathke subhav seal,
Lok-bed-bidhike bidush Hanuman hau.
Manki, bachanki, karamki tihun prakaar,
Tulsi tiharo tum saheb sujaan hau. (14)
Manko agam, tan sugam kiye Kapis,
Kaaj Maharajke samaaj saaj saaje hain.
Dev-bandichhor ranror Kesari-kisore,
Jug-jug jag tere birad biraaje hain.
Beer barjor, ghati jor Tulsiki or,
Suni sakuchane sadhu, khalgan gaaje hain.
Bigri sanvaar Anjanikumar kije mohin,
Jaise hot aaye Hanumanke nivaaje hain. (15)
Savaiya
Jaansiromani hau Hanuman sada janke man baas tihaaro.
Daaro bigaaro main kaako kaha kehi kaaran khijjat hau to tihaaro.
Saheb sevak naate te haato kiyo so tahaan Tulsi ko na chaaro.
Dosh sunaaye ten aaghu ko hoshiyaar hwai hon man tau hiy haaro. (16)
Tere thape uthpai na mahes, thapai thirko kapi je ghar ghaale.
Tere nivaaje garibnivaaj birajat bairin ke ur saale.
Sankat soch sabai Tulsi liye naam phatai makrike-se jaale.
Bood bhaye, bali, merihi baar, ki haari pare bahutai nat paale. (17)
Sindhu tare, bade beer dale khal, jaare hain Lanka se bankmawa se.
Tain ran-kehari keharike bidle ari-kunjar chhail chhawa se.
Toson samatth susaheb sei sahai Tulsi dukh dosh dawaase.
Baanar baaj bade khal-khechar, leejat kyon na lapeti lava-se. (18)
Achha-bimardan kaanan-bhaani dasaanan aanan bha na niharo.
Baaridnaad akampan kumbhakarnn se kunjar kehari-baaro.
Ram-prataap-hutaasan, kachh, bipachh, samir samirdulaaro.
Paapten, saapten, taap tihunten sada Tulsi kahn so rakhvaaro. (19)
Ghanakshari
Jaanat jahaan Hanuman ko nivajyo jan,
Man anumaani, bali, bol na bisariye.
Seva-jog Tulsi kabahun kaha chook pari,
Saheb subhaav kapi sahibee samhariye.
Aparadhi jaan keejai saasati sahas bhaanti,
Modak marai jo, taahi maahur na maariye.
Saahasi Sameer ke dulare Raghubeer ju ke,
Baanh peer Mahabeer beg hi nivariye. (20)
Balak biloki, Bali, bareten aapno kiyo,
Deenbandhu daya keenhin nirupadhi nyariye.
Raavro bharoso Tulsike, raavroi bal,
Aas raavariyai, daas raavro bichariye.
Bado bikraal Kali, kako na bihal kiyo,
Maathe pagu Baliko, nihaari so nivariye.
Kesarikisor, ranror, barjor beer,
Baanhu peer Raahumaatu jyon pachhari maariye. (21)
Uthape thapanathir thape uthapanhaar,
Kesarikumar bal aapno samhariye.
Ramke gulamaniko kaamtaru Ramdoot,
Mose deen doobreko takiya tihaariye.
Saheb samarth toson Tulsike maathae par,
Sou aparadh binu beer, baandhi maariye.
Pokhri bisaal baanhu, bali baarichar peer,
Makri jyon pakrikai badan bidariye. (22)
Ramko saneh, Ram saahas Lakhan Siya,
Ramki bhagati, soch sankat nivariye.
Mud-markat rog-barinidhi heri haare,
Jeev-Jaamvant ko bharoso tero bhaariye.
Koodiye kripal Tulsi suprem-pabbayatein,
Suthal subel bhaalu baithikai bichariye.
Mahabeer baankure baraaki baanhpeer kyon na,
Lankini jyon laatghaat hi marori maariye. (23)
Lok-parlokhun tilok na bilokiyat,
Tose samrath chash charihun nihaariye.
Karm, kaal, lokpaal, ag-jag jeevjaal,
Naath haath sab nij mahima bichariye.
Khaas daas raavro, nivaas tero taasu ur,
Tulsi so dev dukhi dekhiyet bhaariye.
Baat tarumool baanhusool kapikachhu-beli,
Upji sakeli kapikeli hi ukhaariye. (24)
Karam-karaal-Kans bhoomipaal ke bharose,
Baki bakbhagini kahu se kaha daregi.
Badi bikraal baalghaatini na jaat kahi,
Baanhubal baalak chhabeele chhote chharegi.
Aayi hai banayi besh aap hi bichari dekh,
Paap jaaye sabko gunike paale paregi.
Pootna pisaachini jyaun kapikaanh Tulsiki,
Baanhpeer Mahabeer, tere maare maregi. (25)
Bhaalki ki kaalki ki rosh ki tridosh ki hai,
Bedan bisham paap-taap chhalchaah ki.
Karman kootki ki jantra-mantra bootki,
Parahi jahi paapini maleen manmaahki.
Paihahi sajaay nat kahat bajaay tohi,
Baavari na hohi baani jaani kapinaah ki.
Aan Hanuman ki dohai balvaan ki,
Sapath Mahabeer ki jo rahai peer baanh ki. (26)
Sinhika sanghaari bal, Sursa sudhaar chhal,
Lankini pachhari maari baatika ujaari hai.
Lank parjari makri bidari baarbaar,
Jatudhaan dhaari dhuridhani kari daari hai. T
ori Jamkaatri madodari kadhori aani,
Raavanki raani Meghnaad mahantaari hai.
Bheer baanhpeer ki nipat rakhi Mahabeer,
Kaunke sakoch Tulsi ke soch bhaari hai. (27)
Tero baalkeli beer suni sahamat dheer,
Bhoolat sareerasudhi Sakra-Rabi-Rahuki.
Teri baanh basat bisok lokpaal sab,
Tero naam let rahai aarti na kahuki.
Saam daan bhed bidhi bedhu labed sidhi,
Haath Kapinathhike choti chhor sahuki.
Aalas anakh parihaskai sikhavan hai,
Ete din rahi peer Tulsi ke baahuki. (28)
Tookani ko ghar-ghar dolat kangal boli,
Baal jyon kripal natpaal paali poso hai.
Keenhi hai samhaar saar Anjanikumar beer,
Aapno bisarihain na merehu bharoso hai.
Itno parekho sab bhaanti samrath aaju,
Kapiraj saanchi kahaun ko tilok toso hai.
Saasati sahat daas keejai pekhi parihas,
Cheeriko maran khel baalkniko so hai. (29)
Aapne hi paapten tritapten ki saapten,
Badhi hai baanhbedan kahi na sahi jaati hai.
Aushadh anek jantra-mantra-totkaadi kiye,
Baadi bhaye devta manaye adhikati hai.
Kartaar, bhartaar, harataar, karm, kaal,
Ko hai jagjaal jo na maant itaat hai.
Chero tero Tulsi tu mero kahyo Ramdoot,
Dhil teri beer mohi peirten pirati hai. (30)
Doot Ramrayko, sapoot poot baayko,
Samatth haath paayko sahay ashayko.
Baanki birdaavli bidit bed gaaiyat,
Raavan so bhat bhayo muthika ke ghaayko.
Ete bade saheb samarth ko nivaajo aaj,
Seedat susevak bachan man kaayko.
Thori baanhpeerki badi galaani Tulsi ko,
Kaun paap kop, lop pragat prabhayko. (31)
Devi dev danuj manuj muni siddh naag,
Chhote bade jeev jete chetan achet hain.
Pootna pisaachi jaatudhaani jaatudhaan baam,
Ramdoot ki rajai maathe maan let hain.
Ghor jantra mantra koot kapat kurog jog,
Hanuman aan suni chhaadat niket hain.
Krodh kije karm ko prabodh kije Tulsi ko,
Sodh kije tin ko jo dosh dukh det hain. (32)
Tere bal baanar jitaaye ran Raavanson,
Tere ghaale jaatudhaan bhaye ghar-ghar ke.
Tere bal Ramraj kiye sab surkaaj,
Sakal samaaj saaj saaje Raghubar ke.
Tero gungaan suni geerbaan pulakat,
Sajal bilochan Biranchi Hari Har ke.
Tulsi ke maathae par haath phero Kisanath,
Dekhiye na daas dukhi tose kanigarke. (33)
Paalo tere took ko parehu chook mookiye na,
Koor kaudi duko haun aapni or heriye.
Bhoranath bhorehi sarosh hot thore dosh,
Poshi toshi thaapi aapno na avaderiye.
Ambu tu haun ambuchar, amb tu haun dimbh, so na,
Boojhiye bilamb avalamb mere teriye.
Baalak bikal jaani paahi prem pehichaan,
Tulsiki baanh par laami loom pheriye. (34)
Gheri liyo rogani kujogani kulogani jyon,
Baasar jalad ghan ghata dhuki dhaai hai.
Barsat baari peer jaariye javase jas,
Rosh binu dosh, dhoom-mool malinaai hai.
Karunanidhaan Hanuman Mahabalwaan,
Heri hansi haanki phoonki faujen tain udaai hai.
Khaaye huto Tulsi kurog raad raakshani,
Kesarikisor raakhe beer bariaai hai. (35)
Savaiya
Ramgulaam tuhi Hanuman
Gosaain susaain sada anukulo.
Paalyon haun baal jyon aakhar du,
Pitu maatu son mangal mod samulo.
Baanh ki bedan baanh pagaar,
Pukarat aarat aanand bhulo.
Shri Raghubeer nivariye peer,
Rahaun darbaar paro lati lulo. (36)
Ghanakshari
Kaalki karaalta karam kathinai keendhaun,
Paapke prabhaav ki subhaay baay baavre.
Bedan kubhaanti so sahi na jaati raati din,
Soi baanh gahi jo gahi Sameer daavre.
Laayo taru Tulsi tihaaro so nihaari baari,
Seenchiye maleen bho tayo hai tihun taavre.
Bhootani ki aapni paraye ki kripaanidhaan,
Jaaniyat sabhiki reeti Ram raavre. (37)
Paanypeer petpeer baanhpeer muhpeer,
Jarjar sakal sareer peermayi hai.
Dev bhoot pitar karam khal kaal grah,
Mohi par davari damanak si dai hai.
Haun to bin mol ke bikano bali barehi ten,
Ot Ramnaam ki lalaat likhi lai hai.
Kumbhaj ke kinkar bikal boode gokhurani,
Haay Ramray aisi haal kahun bhayi hai. (38)
Baahuk-Subaahu neech leechar-Mareech mili,
Muhpeer-Ketuja kurog jatudhaan hain.
Ram naam jagjaap kiyo chahon saanuraag,
Kaal kaise doot bhoot kaha mere maan hain.
Sumire sahaay Ramlakhan aakhar dou,
Jinke samuh saake jagat jahaan hain.
Tulsi sambhaari taadka-sanghaari bhaari bhat,
Bedhe bargadse banaayi baanwaan hain. (39)
Baalpane sudhe man Ram sanmukh bhayo,
Ram naam let maangi khat tooktak haun.
Paryo lokreeti mein puneet preet Ramray,
Mohbas baitho tori tarakitarak haun.
Khote-khote aacharan aacharat apnayo,
Anjanikumar sodhyo Rampani paak haun.
Tulsi Gosain bhayo bhonde din bhool gayo,
Tako phal paavat nidaan paripaak haun. (40)
Asan-basan heen, bisham-bishaad-leen,
Dekhi deen doobro karai na haay-haay ko.
Tulsi anaathso sanaath Raghunath kiyo,
Diyo phal seelsindhu aapne subhaay ko.
Neech yahi beech pati paai bharuhaigo,
Bihai prabhu-bhajan bachan man kaay ko.
Taten tanu peshiaat ghor barator mis,
Phooti-phooti nikasat lon Ramray ko. (41)
Jion jag Jankijeevan ko kahai jan,
Maribeko Varanasi baari Sursariko.
Tulsi ke duhu haath modak hain aise thau,
Jaake jiye muye soch karihain na lariko.
Moko jhootho saacho log Ram ko kahat sab,
Mere man maan hai na harko na hariko.
Bhaari peer dusah sareer tein bihaal hot,
Sou Raghubeer binu sakai door kariko. (42)
Sitaapati saheb sahaay Hanuman nit,
Hit updesko Mahes maano gurukai.
Maanas bachan kaay saran tihaare paany,
Tumhre bharose sur main na jaane surkai.
Byaadhi bhootjanit upaadhi kaahoo khalki,
Samaadhi kije Tulsi ko jaani jan furkai.
Kapinaath Raghunaath Bholanaath Bhootnaath,
Rog sindhu kyon na daariyat gaay khurkai. (43)
Kahon Hanuman son sujaan Ramray son,
Kripaanidhaan Sankar son saavdhaan suniye.
Harash vishaad raag rosh gun doshmaee,
Birchi biranchi sab dekhiat duniye.
Maaya jeev kaal ke karam ke subhaay ke,
Karaiya Ram bed kahain saanchi man guniye.
Tumhatein kaha na hoy haaha so bujhaiye mohi,
Haun hun rahon maun hi bayo so jaan luniye. (44)
Read Also
- Hanuman Chalisa
- Bajrang Baan
- Hanuman Sathika
- Hanuman Aarti
- Worship Method of Hanuman Bahuk
Read on Bhakti Path: